چاپ و صنعت چاپ چاپ و صنعت چاپ واژ‌ه چاپ و صورت قدیمی‌تر آن «چهاپ» را برگرفته از واژ‌ه مغولی چاو دانسته‌اند که به معنای «فشردن سطحی بر سطح دیگر» است. چاپ در لغت به‌معنای نقش، اثر، مُهر و نشان آمده است و در متون مختلف کلمات طبع، باسمه، و تافت به‌عنوان مترادف آن به‌کار رفته است. چاپ در اصطلاح، به عمل، فن، و صنعت تکثیر صورت و نقش‌های دوبعدی مانند حروف، ارقام، خط‌ها، تصویرها و ... به وسیله انداختن اثر این نقش‌ها بر کاغذ، پارچه، یا مواد دیگر، به‌ویژه چاپ مواد خواندنی، با تصویر یا بدون تصویر بر روی کاغذ گفته میشود. در تعریفی دیگر، چاپ مجموع عملیاتی است که متن خام را به اثر درخور انتشار مانند کتاب، مجله، روزنامه، و جز آن تبدیل کند. چاپ بر روی کاغذ شناخته شده‌ترین کار چاپی است. امروزه با پیشرفت تکنیک‌های چاپ این عمل روی مواد سلولزی، نایلونی، پارچه ای، چرمی، مواد شیمیای، فلزی، شیشه‌ای با اشکال صاف یا ناهموار، مقعر یا محدب و... صورت میگیرد. چاپخانه نیز در لغت به‌معنای محل چاپ کردن و در متون مختلف کلمات مطبعه، دارالطباعه، و باسمه‌خانه به‌عنوان مترادف آن به‌کار رفته است. چاپخانه مؤسسه یا کارگاهی است که از عهده انجام کارهای چاپی بر روی کاغذ و سایر اشیا از طریق انواع چاپ برآید و به تعبیری دیگر، محلی است که چاپ کتاب، نشریات، و مانند آن در آنجا انجام میگیرد. امروزه، چاپ به عنوان یک فرآیند انبوه صنعتی در نظر گرفته می شود که بخش اساسی صنعت نشر و بخش مهمی از فعالیت‌های اداری و حکومتی را شامل میشود. از مهمترین رخدادهای تاریخ، اختراع حروف چاپی مستقل و دستگاه چاپ بوده‌است که به تصور غالب، اولین بار، یوهانس گوتنبرگ (۱۴۶۸-۱۳۹۷ (آلمانی در سال ۱۴۵۶ میلادی آن را اختراع کرد؛ اما در حقیقت اختراع فن چاپ به قرن‌ها پیش از گوتنبرگ برمی‌گردد. اختراع چاپ در چین آسوریان چند هزار سال پیش از میلاد بر خشت‌هایی از گل رس مُهر می‌زدند. انگشترهای خاتم نیز که در زمان باستان استفاده می شد بر همین اساس کار می کرد، چاپ باسمه نیز قرن‌ها قبل از گوتنبرگ در چین شناخته شده بود، در دوران حکومت سلسله تانگ در چین (۹۰۶-۶۱۸)، قدیمی‌ترین نمودهای صنعت چاپ دیده شده است. در این دوره، نقش‌ها بر روی صفحه‌ای چوبی حکاکی، و بعد بر روی پارچه چاپ می‌شد. اولین اشاره به چاپ، در سال ۵۹۳ و یک فرمان حکومتی چینی است که در آن، امپراتور ون‌تی، دستور می‌دهد تصاویر و متون بودایی را چاپ کنند. این متون را اول بر قطعه‌ای کاغذ نازک می‌نوشتند و بعد آن را بر صفحه‌ای چوبی می‌چسباندند و متن را بر روی چوب حکاکی می‌کردند تا یک «زینک» چوبی بسازند و از آن برای چاپ متن استفاده کنند. این شیوه زمان زیادی می‌برد، چرا که هر صفحه از کتاب باید بر یک صفحه چوبی جداگانه حکاکی می‌شد. قدیمی‌ترین کتاب چاپی که تا کنون پیدا شده‌است، یک متن مذهبی بودایی است که در سال ۸۶۸ چاپ شده، این متن در غار دون‌هوانگ در جاده ابریشم کشف شده است. در قرن نهم، کتابهای چاپی با تیراژ بالا در شو (ایالت چچوان امروز) عرضه شد و دلالان خصوصی امکان خرید آنها را داشتند. کمی بعد، فن چاپ به ایالت های دیگر نیز گسترش یافت و در اواخر قرن نهم، در تمام چین رواج یافت. کتاب‌هایی نظیر کتابهای کنفوسیوسی، متون بودایی، فرهنگ‌های لغت، کتابهای ریاضیات و… در این دوران چاپ شده است. این فن به سرعت پیشرفت کرد و در سال ۱۰۰۰ میلادی، کتابهای صحافی شده به سبک امروز، جانشین تومارها شد. در سال ۱۰۴۱ میلادی، کیمیاگری چینی به نام بی‌شنگ، حروف مستقل چاپی را اختراع کرد این حروف بر روی سفال مرطوب حکاکی می‌شد و بعد از پختن در کوره، دوام زیادی می‌یافت و سرعت حروفچینی و تکثیر متون را بسیار بالا می برد حروف دستی و حروف قلعی که پس از آن ایجاد شد، هیچ یک رواج نیافت، بر عکس حروف چوبی متداول شد. در اوایل قرن ۱۱، اختراع حروف چاپی مستقل باعث رواج کتابهای ارزان‌تر چاپی در دوران سلسله‌ی سونگ (۱۲۷۹-۹۶۰) در چین شد. چاپ در کره اعتبار اختراع حروف چاپی فلزی و صنعتی شدن چاپ، از آنِ حکومت کره است که اولین بار در سال ۱۲۴۱ میلادی به آن شاره میشود. در سال ۱۳۹۲، ۶۴ سال قبل از دستگاه چاپ گوتنبرگ، دولت کره، وزارت چاپ را تأسیس کرد که وظیفه داشت حروف چاپی فلزی را با فن ریخته‌گری تولید کند. کارخانه‌ی ریخته‌گری دولت کره، در سال ۱۴۰۳، یک قلم مفرغی شامل صدها هزار کاراکتر داشت و تا پایان قرن پانزدهم، ده‌ها قلم کره‌ای دیگر نیز اختراع شد. احتمال دارد که مارکوپولو که در قرن سیزدهم به چین رفت، کتابهای چاپی را دیده باشد و او یا مسافران دیگر جاده ابریشم، این دانش را به اروپا آورده باشند که بعدها الهام‌بخش یوهان گوتنبرگ برای اختراع ماشین چاپ شد، چون غربیان نیز قبل از گوتنبرگ با چاپ آشنایی داشتند. ابداع گوتنبرگ در ۱۴۵۲، گوتنبرگ آلمانی به اید‌ه چاپ متحرک تحقق بخشید. وی در کارگاهش فن‌آوری ساخت ورق، جوهر با پایه روغنی و پرس را برای چاپ یک کتاب گرد هم آورد و دستگاه چاپ را اختراع کرد. در واقع او فن‌آوری‌هایی را که سالها قبل برایشان فکر و تلاش شده بود، به ثمر رساند. گوتنبرگ، چاپگر آلمانی، نخستین کسی بود که برای هر حرف، قطعه فلزی جداگانه‌ای درنظر گرفت. وی قطعه‌ها را برای ترکیب کلمات مناسب کنار هم قرار داد، بر آنها مرکب مالید، و بر ورقهای کاغذ فشرد و به این ترتیب چاپ نوین را ایجاد کرد. وی حروف را ابتدا از جنس چوب، سپس از سرب، و بعدها از آلیاژ سرب، قلع، و آنتیموان ساخت وی نسبت فلزات آلیاژ را به گونه‌ای انتخاب کرد که حروف بیش از حد سخت و نرم نباشند. گوتنبرگ روزانه بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ برگ چاپ می‌کرد. نخستین کتابی که او به این شکل پدید آورد کتاب مقدس ۴۲ سطری بود. کتاب‌هایی که در آن زمان به‌چاپ می‌رسید به اینکونابولا معروف است. ابداع گوتنبرگ ظرف مدتی حدود ۴۰ سال در عمده کشورهای اروپایی و در شهرهایی مانند ونیز، فلورانس، پاریس و لیونرواج یافت و چاپخانه‌هایی با این روش به‌وجود آمد. در فاصله سال‌های ۱۴۶۰- ۱۴۷۰ چاپخانه‌هایی در آلمان و سایر کشورهای اروپایی پدید آمد. در نیم‌قرن نخست پس از کار گوتنبرگ، حدود چهل‌هزار کتاب به چاپ رسید و شمارگان مجموع آنها از ۱۲ میلیون نسخه فراتر رفت. در پایان قرن پانزدهم در اروپا، بیش از ۲۰۰ چاپخانه در ۶۹ شهر فعالیت مستمر داشت. از جمله چاپخانه‌های مهم آن دوره می‌توان به چاپخانه آنتون کابرگر در شهر نورنبرگ اشاره کرد که تعداد ماشین‌های چاپ آن ۲۴ دستگاه بود و صدها نفر در آن چاپخانه کار می‌کردند. از دیگر خدمات گوتنبرگ می توان به موارد زیر اشاره کرد: • ابداع روش چاپ پیچشی به کمک روغن زیتون که تا سالها در آسیا و اروپا به کار می رفت • توسعه روش بلوکی چاپ که پس از بازگشت مارکو پولو از آسیا ابداع شده بود • توسعه روش ساخت کاغذ به تعداد زیاد که از چین وارد اروپا شده بود • توسعه روشهای ساخت مرکب • توسعه روش منگنه و قالب بندی کتاب که اجازه چاپ کتابهای قطور را می داد دستگاه چاپ گوتنبرگ، هزینه‌های بسیار زیادی داشت و درنتیجه بیشتر مورد توجه ثروتمندان آن دوران بود. ۳۰۰ سال پس از اختراع دستگاه چاپ گوتنبرگ، یک نمایشنامه‌نویس آلمانی به نام آلوئیس زنه فلدر، چاپ سنگی یا لیتوگرافی را در سال ۱۷۹۶ میلادی اختراع کرد. هر سنگی که متن یا تصویر با این روش روی آن نقش می‌بست، برای چاپ حدود ۷۵۰ نسخه عملکرد مطلوب داشت و پس از آن نقش روی سنگ قابل چاپ نبود. ورود صنعت چاپ به ایران درباره شروع چاپ سنگی در ایران روایات متعددی وجود دارد، اما روایت قوی‌تر این است که چاپ سنگی را برای نخستین بار میرزا صالح شیرازی در تبریز راه‌اندازی کرد. میرزا صالح که از سوی دولت ایران برای فراگیری هنرهای جدید به اروپا رفته بود، در بازگشت یک دستگاه چاپ سنگی با خود به تبریز آورد که آن را در سال ۱۲۲۵ هجری قمری راه انداخت. چاپخانه سنگی در مدت کوتاهی در تهران، اصفهان و سپس سایر شهرهای ایران تاسیس شد و بیش از ۵۰ سال تنها روش چاپ در ایران بود و تا اواخر دوره قاجار، هر چه در ایران چاپ می‌شد، به روش چاپ سنگی بود. البته هشت سال قبل از ورود چاپ سنگی به ایران چاپ سربی راه‌اندازی شده بود، ولی به علت هزینه و زحمت زیاد آن، پس از ورود چاپ سنگی، کنار گذاشته شد ولی بعدها در اواخر دوره قاجار دوباره استفاده از حروف سربی رایج گردید. پیشرفت‌های صنعت چاپ از زمان گوتنبرگ تا قرن بیستم حدود ۱۴۹۰ میلادی روشهای مختلف اسیدکاری روی صفحات فلزی شکل گرفت. سال ۱۵۵۰ اولین لنز توسط کاردون ایتالیایی ساخته شد. آلومیس زنه فلدر در سال ۱۷۹۶ روش لیتوگرافی را ابداع نمود. وی به مخترع چاپ سنگی شهرت دارد. • حدود سال ۱۷۹۹ تا ۱۸۰۰ اوبی رو در پاریس نخستین دستگاه کاغذسازی را اختراع نمود که در سال ۱۸۲۰ دستگاههای کامل‌تری ساخته شد. • در سال ۱۸۱۱ نخستین ماشین سیلندری لترپرس که با نیروی بخار کار می کرد توسط کونیک مخترع آلمانی ساخته شد. • در سال ۱۸۱۸ با همکاری باور ماشین چاپ سیلندی مضاعف عرضه گردید که پشت و روی کاغذ در این دستگاه به چاپ می رسید. • در سال ۱۸۲۲ ویلیام چرچ اولین ماشین حروفچینی را به ثبت رسانید. • در سال ۱۸۲۵ نیس فورنیس تهیه فرم چاپ روی صفحه های فلزی از جمله مس را به روش فتومکانیکی ابداع کرد وبا ساخت پرس دستی نمونه هایی تکثیر نمود. • در سال ۱۸۴۴ ریچارد هو در ایالات متحده ماشین چاپ رتاتیو را به ثبت رسانید فرم چاپ به صورت مدور، دور سیلند بسته می‌شد. • در سال ۱۸۵۰ ژیلوت اسیدکاری روی فلز را تکامل بخشید. • در سال ۱۸۵۱ اسکات آرشر روش کلودیوم مرطوب (شیشه نگاتیو) را ارایه کرد. • در سال ۱۸۵۹ هنری جیمز در انگلستان با روش فتوشیمی گرافی کلیشه زیر را ساخت. • در سال ۱۸۶۶ در ایالات متحده اولین ماشین چاپ با کاغذ رول به ثبت رسید. • در سال ۱۸۷۰ اولین دوربین نوسانی ریلی توسط موس ساخته شد. • در سال ۱۸۷۴ کارل کلیچ اهل چک با استفاده از نوعی کاغذ کاربن، تهیه فرم را بهبود بخشید. • در سال ۱۹۱۰ اولین ماشین هلیوگراور با استفاده از تیغه دکتر بلید شروع به کار کرد. • در سال ۱۹۱۲ ماشین چاپ پشت و رو زن‌افست توسط کاسپار هرمان طراحی و ساخته شد (کاغذ به صورت لوله‌ای( • در سال ۱۹۱۲ شرکت رولند ماشین چاپ افست با سه سیلندر مساوی را تولید کرد. • در سال ۱۹۵۰ سیستم حروفچینی منوفتو (تکامل یافته منوتایپ) اختراع شد. • در سال ۱۹۶۵ دکتر هل با ارائه سامانه ای نوین و ساخت دستگاه اسکنر تحول بزرگی در حروفچینی و فتولیتوگرافی به وجود آورد. • در سال ۱۹۷۶ اشعه لیزر در دستگاههای فتولیتوگرافی و حروفچینی به کار گرفته شد. لیتوگرافی کتاب بعد از اخذ مجوز و طراحی جلد، فایل نهایی می‌بایست برای چاپ آماده گردد. انتشارات کتاب فایل نهایی را ابتدا به لیتوگرافی و سپس به چاپخانه می‌فرستد. لیتوگرافی فرایندی است که ما طی آن صفحه هایی فلزی از جنس آلومینیوم موسوم به زینک را میسازیم. از این صفحه ها در چاپخانه برای استفاده در دستگاه چاپ افست برای انجام عملیات چاپ بر روی کاغذ استفاده مینماییم. بنابر این لیتوگرافی یک مرحله ی واسطه ای در چاپ افست است . فایلهای طراحی شده ابتدا در لیتوگرافی تبدیل به صفحات فلزی شده و سپس این صفحات به چاپخانه انتقال داده میشوند تا در آنجا بوسیله ی آنها عملیات چاپ بر روی کاغذ صورت بگیرد. در لیتوگرافی ابتدا فایلها به چهار رنگ اصلی تقسیم می شوند و سپس تصویر مربوط به هر رنگ با نوعی پلیمر مخصوص بر روی صفحه ی فلزی چاپ می شود . جنس سطح این ورقه ی فلزی از موادی پوشانیده شده است که به هیچ عنوان مرکب چاپ را به خود جذب نمیکند. در عوض جنس مواد پلیمری که طرح را بر روی زینک چاپ می کنند جاذب مرکب می باشد. از همین خاصیت در چاپ استفاده می شود.برای ساخت زینک از دستگاهی به نام ایمیج ستر(ImageSetter) استفاده می شود. این دستگاه هر چهار فایل تفکیک شده از فایل اصلی را با رنگ مشکی بر روی طلق شفاف پرینت می گیرد. در حقیقت دستگاه ایمیج ستر چیزی جز یک پرینتر سیاه و سفید بزرگ لیزی با قابلیت پرینت بر روی طلق شفاف نیست. البته دقت چاپ و رزولوشن پرینت در این دستگاه فوق العاده بالاست. پس از اینکه این طلق ها آماده شد آنها را بر روی زینک های خام چسبانده و با گیره های مخصوصی فیکس می کنند. سطح زینک خام از ماده ی پلیمری جاذب مرکب پوشانده شده است و در طی فرایند ساخت زینک قسمت های اضافی از روی سطح آن برداشته می شود تا فقط بخشهای طرح باقی بماند. در حقیقت عملیات چاپ بر روی زینک برعکس حالت معمول انجام می شود. لازم به ذکر است برای قسمت‌های سیاه و سفید کتاب (متون کتاب یا لایی کتاب) یک زینک و برای جلد ۴ زینک تهیه میشود. نکته: در صورتی که در طرح جلد از رنگ طلایی و نقره‌ای استفاده شود برای جلد می‌بایست از ۵ زینک استفاده شود. چاپ و چاپخانه چاپ صنعتی چیست؟ مسلما شما هم این روزها زیاد چاپ صنعتی را می شنوید، همانطور که می دانید با پیشرفت علم و تکنولوژی و حضور فناوری های جدید، صنعت چاپ هم دستخوش تغییرات بزرگی شده است و روز به روز درحال گسترش و وسیع شدن می باشد. لازم است بدانید: روش های متنوع و مختلفی در صنعت چاپ وجود دارد که هر یک برای کاری، کاربرد داشته و مورد استقاده قرار می گیرد. در واقع چاپ صنعتی برای تمامی کارهای تبلیغاتی، جلد مجلات و کتاب ها به کار رفته و رتبه خوبی هم در این زمینه ها به خودش اختصاص داده است. در واقع چاپ به فرایندی گفته می شود که صرفا نقش تبلیغاتی نداشته و به منظور زیباتر شدن محصولات به کار گرفته می شود و عملکرد یک محصول را ارتقاء می دهد. از این رو چاپ تنها پروسه و یا فرآیندی است که هنوز نتوانسته جایگزینی پیدا کند و امروزه در سطح شهر چاپخانه ها و مراکز بیشماری را در زمینه چاپ فوری و چاپ خواهید دید. چاپ صنعتی چه کاربردی دارد؟ چاپ صنعتی به معنای استفاده از فناوری های چاپ در فرایند چاپ است و در بسیاری از کارهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع می توان گفت: چاپ صنعتی همچون چاپ دیجیتال در موارد متعددی کاربرد داشته و نقش پررنگی را در این صنعت ایفا می کند. چاپ صنعتی برای تولید انواع کتاب ها و مجلات با تیتراژهای بسیار بالا مورد استفاده قرار می گیرد. کاربردهای چاپ صنعتی امروزه چاپ صنعتی به دلایل کاربردهایی که دارد، توانسته مخاطبان خودش را پیدا کند و در زمینه های مختلف چاپی به کار رود. از این رو، چاپ بر روی محصولات الکترونیکی، انواع بسته بندی‌های شخصی، چاپ های تزئینی مانند: چاپ بر روی شیشه، چاپ بر روی چوپ و یا فلز و دیگر محصولاتی که نیازمند چاپ های اختصاصی باشند، از جمله کارهایی هستند که به چاپ صنعتی ارتباط پیدا می کنند. همچنین جالب است بدانید: یکی از خصوصیات بارز چاپ صنعتی، ایسنت که امکان چاپ سه بعدی بر روی بسته بندی ها را نیز فراهم می کند که فوق العاده خواهد بود و بسیار مورد استقبال قرار می گیرد. انواع چاپ صنعتی چاپ صنعتی در انواع چاپ افست، دیجیتال، چاپ تامپو، چاپ سیلک، چاپ افست، چاپ فلکسو و چاپ سیلک اسکرین تقسیم می شود که مسلما شما با این چاپ ها به نوعی آشنایی دارید. به عنوان مثال برای چاپ کتاب، کارت ویزیت از چاپ افست استفاده می کنند و یا برای چاپ عکس از چاپ سیلک بهره مند می شوند. چاپخانه چاپخانه نیز در لغت به‌معنای محل چاپ کردن و در متون مختلف کلمات مطبعه، دارالطباعه، و باسمه‌خانه به‌عنوان مترادف آن به‌کار رفته‌است. چاپخانه مؤسسه، مجتمع یا کارگاهی است که از عهده انجام کارهای چاپی بر روی کاغذ و سایر اشیاء از طریق انواع چاپ برآید و به تعبیری دیگر، محلی است که چاپ کتاب، نشریات، و مانند آن در آنجا انجام میگیرد. امروزه، چاپ به عنوان یک فرایند انبوه صنعتی در نظر گرفته میشود که بخش اساسی صنعت نشر و بخش مهمی از فعالیت‌های اداری و حکومتی را شامل میشود. چاپخانه کارگاهی است که در آن کارهای چاپی (مانند چاپ کتاب، ژورنال و …بر روی کاغذ و چیزهای دیگر انجام میشود. چاپ را در اصطلاح، انتقال مطالب شامل نوشته‌ها، تصاویر، اعداد و علائم بر رو یک حامل فرم و انتقال آن بر روی یک سطح چاپ شونده و تکثر آن به شمارگان زیاد میگویند. ناظر چاپ ناظر چاپ مسئول انجام درست مراحل مختلف چاپ برای دستیابی به بیشترین حد کیفیت است. از آنجایی که چاپ انواع گوناگونی دارد و هر نوع از آن نیز مراحل مختلفی دارد، پس نمی توان برای همه ناظران چاپ یک دستور ثابت در نظر گرفت. به دلیلی کاربرد زیاد چاپ افست نسبت به چاپ های دیگر مانند چاپ دیجیتال و چاپ هلیوگراور و چاپ اسکرین، در صنعت نشر کتاب و روزنامه و ارتباط تنگاتنگ آن با طراحان گرافیک و عکاسان ، آگاهی از وظایف ناظر (ناظر چاپ) اهمیت بیشتری دارد. نظارت بر چاپ از چه مرحله ای آغاز می شود و وظیفه ناظر چاپ چیست؟ ممکن است تصور کنید که کار ناظر چاپ از هنگام چاپ و در چاپخانه آغاز می شود، اما چنین نیست و کار نظارت بر چاپ از زمان طراحی گرافیک محصول و خرید محصول چاپی اعم از خرید کاغذ شروع می شود و تا زمان تحویل محصول چاپی و رسیدن آن به دست مشتریان و مراکز فروش ادامه دارد. یکی از عواملی که در کیفیت نهایی محصول چاپی بسیار اهمیت دارد ، کیفیت کاغذ و دستگاه چاپ و حتی ماشینچی که قرار است کار را چاپ کند ، است. از مهمترین نکاتی که ناظر چاپ باید به آنها توجه کند می توان به موارد زیر اشاره کرد: کاغذ و مقوا : کاغذ و مقوا از مهم ترین سطوح چاپ شوندۀ مورد استفاده در چاپ افست هستند، برخی از ویژگی های این مواد (رنگ ، جنس و… (تأثیر مستقیمی بر کیفیت چاپ دارند و ناظر چاپ علاوه بر شناخت این ویژگی ها باید به تأثیر آن ها بر چاپ توجه کافی داشته باشد. این ویژگی ها شامل اندازه کاغذ، راه و بیراه، جرم و ضخامت و انواع کاغذهای مورد استفاده در چاپ و درخشش و سفیدی و بازتاب آن ها هستند. اندازه کاغذ: کاغذ به سبب کاربرد گسترده ای که در زندگی انسان دارد در سراسر جهان تولید می شود. تمام کاغذهای تولید شده، نخست در یک عرض معین و طول نامشخص به صورت «رول» تولید می شوند. بخشی از این کاغذها به همان صورت رول شده در چاپ افست رول، برای کارهای پرشمار مانند روزنامه مورد استفاده قرار میگیرند و بخش دیگری از آن ها توسط تولیدکنندگان کاغذ در اندازه های استاندارد به صورت ورق و در بسته های ۱۰۰ تا ۵۰۰ تایی که به آن «بند» میگویند به بازار عرضه می شود. کاغذها اندازه های گوناگونی دارند اما از یک استاندارد بین المللی و ملی پیروی میکنند. با توجه به اینکه قوانین «سازمان استاندارد ملی ایران» از استاندارد جهانی (ISO) استفاده میکند. بنابراین اندازه بیشتر کاغذهای ارائه شده در بازارهای کاغذ ایران، مطابق با استاندارد جهانی اندازه کاغذ است. اما با توجه به سابقه دیرین تولید کتاب در ایران، بیشتر محصولات چاپی مانند کتاب و مجله در اندازه های رایج در ایران تولید می شوند. این اندازه های رایج نیز برای کاهش دور ریز کاغذ و سایر هزینه ها، با اندازه های استاندارد جهانی کاغذ تا حدودی مطابقت داده شده اند. وظایف ناظر چاپ به شرح زیر است: • نظارت بر مرحله تهیه کاغذ و مقوا • نظارت بر مرحله فرم بندی و تهیه زینک • چک کردن رنگ ها قبل از چاپ • چک کردن خط تا • چک کردن شماره صفحات کتاب و گرفتن تاییدیه مشتری • چک کردن رنگ ها در نرم افزارهای طراحی مانند فتوشاپ و کورل و ایلیستریتور • شناخت مواردی مانند ترام یا اورپرینت یا زاویه های ترام و درصد ترام • شناخت انواع کاغذ ها • چک کردن رنگ ها و روی هم خوردگی ها در موقع چاپ کتاب و … • شناخت انواع پوشش ها • نظارت و شناخت بر صحافی • چک کردن بسته بندی • تحویل کار به مشتریان سرپرست چاپخانه هدف سرپرست چاپخانه مدیریت و سرپرستی فعالیت‌های تولید محصولات چاپی است. همکاری در ارائه طرح‌های مناسب به منظور استفاده بهینه از دستگاه‌ها و تجهیزات چاپ و نظارت بر عملکرد کارکنان از وظایف اوست. 1. سرپرستی و مدیریت فعالیت‌های چاپ 2. همکاری در ارائه طرح‌های مناسب به منظور استفاده بهینه از دستگاه‌ها و تجهیزات چاپ 3. نظارت بر فعالیت کارکنان و ایجاد هماهنگی در فعالیت‌های چاپخانه 4. برآورد مقدار و تعیین نوع لوازم مورد نیاز؛ مانند کاغذ، برگ موم و ... 5. بررسی وسایل جدید چاپ و اظهار نظر درباره استفاده از آنها 6. راهنمایی کارکنان و آموزش آنها هنگام کار انواع چاپ 1- چاپ دیجیتال این نوع چاپ در اصل همان پرینت است و این روش که تا ۵۰۰ جلد مقرون به صرفه بوده با استفاده از دستگاه های دیجیتال چاپ صورت می گیرد که رزولوشن چاپ بین ۶۰۰ تا ۲۴۰۰ دی پی آی با توجه به نوع و مدل دستگاه متفاوت می باشد، لذا کیفیت چاپ مطلوب و در برخی موارد در حد چاپ افست می باشد. مطلب دیگری که در این نوع چاپ حائز اهمیت می باشد این است که متن داخلی کتاب توسط خود دستگاه به صورت کامل چاپ و مرتب گردید و ترتیبی توسط دست انسان و یا دستاگاه های ثانویه صورت نگرفته و خطایی در ترتیب صفحات نخواهیم داشت. دقت کنید که در چاپ کتاب با تیراژ پایین (زیر ۲۰۰ جلد) به دلیل اینکه چاپ دیجیتال انجام می شود و چاپ دیجیتال هزینه بالایی دارد فروش کتاب در این روش صرفه اقتصادی ندارد و در تیراژهای خیلی پایین ممکن است هزینه انجام شده بر روی هر جلد حتی از قیمت پشت جلد هم بیشتر شود. به همین دلیل چاپ با این روش برای اساتیدی که نیاز به تعداد محدود کتابشان برای تامین نیاز دانشجویان خود دارند و یا افرادی که می خواهند رزومه خود را تقویت کنند مناسب است. چاپ دیجیتال معمولاً شامل چاپ حرفه ای در تیراژهای پائین توسط نشر رومیزی و دیگر منابع دیجیتال است که توسط چاپگرهای لیزی و چاپگرهای لارج فرمت و یا جوهرافشان حرفه ای انجام میشود. با توجه به این که چاپ دیجیتال دارای هزینه بیشتری برای چاپ هر صفحه در مقایسه با روشهای سنتی مثل افست است ولی این قیمت بالاتر معمولا با صرفه جویی در هزینه های دیگری چون تهیه پلیت های چاپ انجام میشوند در تیراژهای کم تعداد جبران پذیر است. چاپ دیجیتال امکان چاپ سریع پس از تقاضا در تیراژ کم را فراهم آورده و امکان تغییر طرح و محتویات آن در هر برگ چاپی را در اختیار می‌گذارد. همچنین در چاپ دیجیتال صرفه جویی در نیروی انسانی و توان رو به گسترش ماشین های چاپ دیجیتال در بالا بردن کیفیت چاپ، پایین آمدن هزینه تمام شده چاپ هر برگ چاپی و بالا رفتن تیراژ در چاپ دیجیتال به این معناست که چاپ دیجیتال در حال رقابت با چاپ افست و حتی پیشی گرفتن از آن می باشد. منظور از چاپ دیجیتال در بازار ، چاپ تونری به وسیله ی انواع چاپگرهای لیزری حرفه ای روی انواع کاغذ می باشد. چرا چاپ دیجیتال؟ در چاپ دیجیتال به دلیل حذف پلیت و چاپ مستقیم از کامپیوتر روی کاغذ و امکان کالیبراسیون دستگاه امکان چاپ در تیراژ محدود حتی یک نسخه با هزینه پایین وجود دارد به همین دلیل این روش چاپ دیجیتال برای مصارفی مثل تهیه نمونه و یا چاپ محصولات کم تعداد و سریع کاربرد زیادی دارد. از سال ۲۰۱۰ فناوری‌های نوین در چاپ دیجیتال به کار گرفته شد که با استفاده از تکنولوژی نانو در جوهر و همچنین تغییر سیتم پاشش جوهر، چاپگرهای دیجیتال جوهرافشان توانستند بسیاری از محدودیت‌ها را در زمینه سرعت و هزینه تولید را کنار بزنند. در چاپ دیجیتال با توجه به وجود امکان چاپ در تیراژ محدود شما میتوانید هر نسخه از محصول چاپی خود را متفاوت با نسخه قبلی چاپ کنید. انواع روش¬های چاپ دیجیتال: شیوه‌های چاپی که از تکنولوژی دیجیتال بهره می برند بسیار متنوع و در صنایع مختلف گسترده است. اما به طور کلی انواع روشهای چاپ دیجیتال بر اساس نوع و تکنولوژی دیجیتال مورد استفاده در آنها، به گروه‌های زیر تقسیم می شوند: روش جوهرافشان: در مجموعه روشهای چاپ دیجیتال، شیوه جوهرافشان آشناترین و با کیفیت‌ترین این شیوه‌ها به شمار می رود. ماشین‌آلات این شیوه از تنوع بالایی برخوردار بوده و از انواع پرینترهای رومیزی تا ابعاد عریض ۵ متر را شامل می شوند. نحوه کار سیستم جوهرافشان به این صورت است که اطلاعات دیجیتال را توسط مرکب‌های مایع به طور مستقیم روی کاغذ می نشاند. از آنجا که در این تکنولوژی نیازی به محمل میانی برای انتقال تصاویر نیست و مرکب بطور مستقیم توسط یک هد روی سطح چاپی انتقال می یابد، این روش به عنوان اصیل‌ترین روش چاپ دیجیتال- تکنولوژی دیجیتال تا آخرین مرحله قبل از انتقال مرکب روی سطح، به کار گرفته شده است- محسوب می شود. نازل رنگ‌پاش این دستگاه به طور کامل دیجیتالی عمل کرده و تنها از دو فرمان بپاش و نپاش پیروی می کند در نتیجه عوامل تاثیرگذار روی کیفیت چاپی به حداقل خود یعنی، نوع و جنس کاغذ همچنین شرایط اقلیمی موجود کاهش می یابد. به همین جهت است که خروجی چاپ به روش جوهرافشان بیشتر از سایر شیوه‌های چاپی که عوامل مختلفی روی کیفیت چاپ آنها تاثیرگذار است -مانند محمل چاپی، تعادل آب و مرکب و …- قابل کنترل و نزدیک به استانداردهای مد نظر است.از آنجا که سرعت چاپ در این شیوه پایین است، امکان به کارگیری این شیوه در تیراژهای بالا موجود نیست با این حال تولیدکنندگان دستگاههای دیجیتال آینده درخشانی را برای روش جوهرافشان پیش‌بینی می کنند. مهمترین فن‌آوری‌های چاپ دیجیتال جوهرافشان، سیستم‌های پیوسته(Continues tone) و سیستم‌های جوهرافشان با پاشش مرکب بر اساس تقاضا (Drop on Demand) است. روش الکتروفتوگرافی: در این شیوه از دو نوع مرکب جامد پودری (تونر) یا مایع (شیوه دیجیتال مرکبی) استفاده می شود. ۱-روش تونری اساس این شیوه از طریق باردار کردن درام چرخانی توسط شعاع نور لیزر، تشکیل تصویر به وسیله مرکب‌های پودری با نام تونر که قابلیت باردار شدن دارند و ذوب شدن این تونرها روی سطح کاغذ، شکل می گیرد. این مراحل را می تواند در ۵ بخش تصویرنگاری، مرکب‌زنی، انتقال تونر، تثبیت تونر و پاکسازی درام، خلاصه کرد. سیستم‌های تونری قادرند با سرعتی بالاتر از سیستم‌های جوهرافشان، تصاویری را که از ذوب شدن پودر رنگ روی کاغذ به وجود می آیند ایجاد کنند. اگر چه این روش به اندازه روش جوهرافشان دیجیتالی نشده است و واسطه‌های متعدد آنالوگ بین مخزن رنگ و سطوح چاپی وجود دارد ولی به واسطه سرعت بالا، مصارف صنعتی پیدا کرده و از کارآمدترین سیستم‌های چاپ دیجیتال به ویژه در ابعاد متوسط(Medium Format) به شمار می آید. این دستگاه‌ها درترکیب با یک اسکنر به عنوان دستگاههای کپی یا لیزری برای عموم شناخته شده‌اند. ۲- روش دیجیتال مرکبی این شیوه که به جای پودر رنگ (تونر) از مرکب‌های رنگی استفاده می کند، برای کارهای پرتیراژ کاربرد مناسبی دارد. خروجی این دستگاه‌ها دارای کیفیت بسیار بالایی است ولی پیچیدگی تکنولوژی در این نوع دستگاه‌ها باعث شده است که از گستردگی سیستم‌های تونری برخوردار نباشند. این تکنولوژی سالها، تنها در اختیار کمپانیIndigoقرار داشت پس از آن فعالیت‌های بسیاری برای گسترش آن صورت گرفت ولی محدودیت اصلی این دستگاه‌ها قیمت بالای آن و همچنین ابعاد کار چاپی است که ازSRA3بالاتر نرفته است از دیگر مزایای منحصر به فرد این پرنیترها می توان به امکان استفاده از رنگهای اسپات(Spot) به صورت کانال‌های رنگی مجزا و یا چاپ ۶ رنگ HI-FIاشاره کرد. روش دیجیتال نوری یا پرتوی: از دیگر شیوه‌های پرکاربرد چاپ دیجیتال، چاپ نوری است. در این روش تصویر مورد نظر را از طریق تابش شعاع‌های نوری روی کاغذهای ویژه و حساس به نور – مشابه کاغذ عکاسی- ایجاد کرده و پس از مرحله ظهور ، تثبیت می نمایند. دستگاههای این شیوه که بهPhoto Labمعروفند در لابراتورهای عکاسی کاربرد فراوان داشته و از کیفیت چاپی بسیار بالایی برخوردارند.در این شیوه سرمایه‌گذاری اولیه -شامل هزینه دستگاه، بالا بوده ولی هزینه چاپ به نسبت کیفیت بسیارخوب آن مناسب است. هم اکنون دستگاههای نوری با کیفیتی در ابعاد بسیار بزرگ ورقی ۱۵۰*۱۵۰ سانتیمتر و نیز رول به عرض ۹۰ سانتیمتر تولید شده است. از مشکلات اصلی این دستگاه‌ها دو مرحله‌ای بودن چاپ و ظهور است که در دستگاههای امروزی به صورت اتوماتیک در داخل دستگاه انجام می شود. داروهای ظهور نیز هماند شیوه‌های چاپ عکس بسته به میزان مصرف بایستی هر چند یکبار تعویض شود. روش چاپ :Direct Imaging به ماشین‌هایی اطلاق می¬ شود که محمل چاپی در درون آنها ایجاد شده و از جانب شرکت‌های پرس‌تک و هایدلبرگ به آنها نام DIنهاده شده است. این ماشین‌ها در واقع چاپگرهای افستی هستند که سیستم تهیه پلیت در دل آنها جاسازی شده است. سیستم تهیه پلیت در این چاپگرها درست مشابه تهیه پلیت در پیش از چاپ افست به روش دیجیتال (کامپیوتر به پلیت) است. کلیه عملیات چاپ در این دستگاه‌ها به صورت اتوماتیک انجام شده و تنها از طریق کامپیوتر راهبری می شود اطلاعات ورودی به چاپگر به صورت فایل کامپیوتری است. به دلیل وجود همین واسطه تصویری، استفاده از این روش برای چاپ‌هایی با تیراژ کم مقرون به صرفه نبوده و برای چاپ تک برگ- برخلاف سایر روشهای چاپ دیجیتال- کاملا غیراقتصادی است. در این شیوه همچون روشهای قبلی نمی توان از قابلیت‌های منحصر به فرد چاپ دیجیتال مانند چاپ اطلاعات متغیر استفاده کرد – محمل چاپی ثابتی مانند پلیت برای کل سفارش وجود دارد- در عین حال امکان استفاده از کاغذهای چاپ به روش افست وجود دارد. روش حرارتی :(Thermal) در این شیوه که از کاغذ حساس به حرارت استفاده می شود، حرارت ناشی از لیزر و یا ماتریس¬های حرارتی با ایجاد فعل و انفعالات شیمیایی بر روی سطح کاغذ حساس، ایجاد رنگ و تصویر می کند. استفاده از این شیوه در دستگاههای کوچک تک رنگ مرسوم است که متداول‌ترین آنها دستگاه‌هایی فکس می باشند. گفتنی است استفاده عمومی از روش حرارتی به دلیل جایگزینی روشهای نوین روز به روز رو به کاهش است. روش تصعید رنگ:(Dye-Sublimation) این شیوه که از کیفیت و سرعت مناسبی برخوردار است از درون چاپ حرارتی زاده شده است. در این دستگاه‌ها مواد رنگی بر روی سلفون‌هایی قرار دارد که پرتوهای گوناگون مانند لیزر و یا ماتریس‌های حرارتی، رنگ را از روی نوارهای سلفون بخار کرده و بر روی کاغذ ثبت می کند. کیفیت چاپی مطلوب این شیوه، استفاده از آن را در لابراتوارهای عکاسی به منظور چاپ عکس متداول کرده است. ابعاد چاپی به طور معمول کوچک است و اگر چه قیمت‌های اولیه این دستگاه‌ها بالا نیست ولی هزینه تمام شده این روش چاپ به دلیل مواد مصرفی- سلفون‌های رنگی گران قیمت- بالا است. در این روش امکان چاپ روی کاغذهای متنوع وجود داشته و در گذشته از آن برای چاپ پوسترهای تبلیغاتی فضای باز، در تیراژ و ابعاد متوسط استفاده بسیاری شده است. 2- چاپ افست چاپ افست نوعی از چاپ است که نوشته و عکس را بر سطح لاستیکی یک استوانه (سیلندر) گردان برمی گرداند و سپس آن را با فشار استوانه دیگر روی کاغذ چاپ میکنند. ماشین معمولی چاپ افست دارای سه استوانه‌است. در چاپ افست نخست آن چه را که باید چاپ شود بر روی صفحه‌ای فلزی به نام زینک منتقل میکنند، سپس این صفحه را با مواد شیمیایی طوری حساس میکنند که فقط نوشته‌ها و تصاویر آن، مرکب چاپ را به خود میگیرد. زینک را به دور نخستین استوانه می‌پیچند؛ طرح آن بر اثر فشار روی پوشش لاستیکی استوانه دوم برمی گردد. کاغذ سفید که متوالیاً به دور استوانه سوم می‌پیچد مطالب را از روی پوشش لاستیکی استوانه دوم میگیرد. سرعت کار ماشین‌های چاپ افست بیش از چاپ مسطح (حروفی) میباشد. این نوع چاپ معمولاً برای چاپ ۱۰۰۰ نسخه کتاب به بالا استفاده میشود. چاپ افست، چهار رنگ و ترکیبی از چهار رنگ اصلی آبی، قرمز، زرد و مشکی (Cyan, Magenta, Yellow, blacK) هستند که اصطلاحاًCMYKگفته میشود. از ترکیب این چهار رنگ اصلی می‌توان تمامی رنگهای موجود را ساخت. فایلی که برای چاپ افست فرستاده میشود حتماً باید ازRGB به CMYKتبدیل شود. در نهایت فایلCMYKبه لیتوگرافی داده شده و به ازائ هر رنگ فوق یک زینک از دستگاه بیرون می‌آید (برای طرح‌های ۴ رنگ، ۴ زینک و برای طرح‌های ۲ رنگ ۲ زینک و برای متون داخلی کتاب یک زینک) و برای چاپ به چاپخانه ارسال می‌گردد. در نظر داشته باشید که در زمان طراحی یک حاشیه برای کار در نظر بگیرید چون معمولاً نیم سانتیمتر از اطراف کار در زمان برش حذف میشود. چاپ دیجیتال با سایر روشهای چاپ مثل چاپ افست دارای تفاوت اساسی است. برخی از این تفاوت‌ها به شرح زیر است: • به دلیل حذف مراحل پیش از چاپ شامل لیتوگرافی، فرآیند چاپ دیجیتال کوتاه تر است. • در چاپ دیجیتال هزینه چاپ به تعداد نسخه‌های چاپی ارتباطی ندارد و برای هر برگ چاپ شده مقدار ثابتی است. • در این روش میزان مواد باطله شامل کاغذ و مواد شیمیایی کمتر است چون نیازی به رسیدن به رنگ و یا تنظیمات حین چاپ وجود ندارد. • چاپ دیجیتال در هر دور چاپ می تواند تصویر و متن متفاوتی را چاپ کند چون در این روش از پلیت استفاده نمی شود. صحافی کتاب صحافی یا جلد کردن کتاب، به عمل تا و ترتیب فرمهای چاپ شده متن کتاب، جلدگذاری و در نهایت برش کتاب گفته میشود. فرمهای چاپ شده متن کتاب، بوسیله دستگاه تاکن بر اساس قطع کتاب تا میشود و سپس فرمها بوسیله ماشین صحافی ترتیب میشوند (مثال: یک کتاب ۱۶۰ صفحه‌ای رقعی، دارای ۱۰ فرم چاپی ۱۶ صفحه‌ای است که باید مرتب شوند: فرم یک، فرم دو، …، فرم ده) و سپس بستگی به نوع صحافی با ماشین صحافی که می‌تواند چسب، مفتول زن، دوخت و جلدسازی باشد به جلد متصل میشوند. لازم به ذکر است که متون داخلی هر ۸ یا ۱۶ صفحه روی یک برگ چاپ میشود. ابتدا کاغذهای متون را برای تا شدن به دستگاه تاشو می‌فرستند. در مرحله بعد جلد کتاب تا می‌خورد و خط عطف بر روی آن اعمال می‌گردد. در مرحله بعد جلد کتاب به متون داخلی چسبیده میشود. بعد از خشک شدن چسب عمل برش انجام میگیرد و کتاب آماده می‌گردد. بعد از چاپ متون و جلد کتاب می‌بایست مراحل زیر برای صحافی و آماده شدن کتاب انجام گیرد: مراحل صحافی. صحافی به‌طور کلی سه مرحله دارد: ۱. ترکیب بندی ترکیب‌بندی عبارت است از یکجا و کنار هم گذاشتن صفحات کتاب به‌ترتیب شماره صفحه. این مرحله از چهار عمل، تشکیل میشود: الف) تا کردن. در این عمل که با دست یا ماشین انجام میگیرد، اوراق بزرگ چاپی که چند صفحه بر پشت و روی آن چاپ شده است طوری تا میشوند که صفحات پشت سر هم قرار گیرند، ورق تاخورده را یک فرم چاپی می‌نامند و معمولا مضربی از ۴ است؛ ب) لَت گذاشتن. منظور از آن، گذاشتن بعضی صفحات رنگی مخصوص، نقشه یا تصاویر خارج از متن، بین صفحات یک فرم است. این کار با دست انجام میگیرد؛ ج) مرتب کردن. در صحافی کنار هم گذاشتن فرمهای متعدد یک کتاب را به‌گونه‌ای که صفحات کتاب به‌دنبال هم قرار گیرند، مرتب کردن میگویند. این عمل، در صحافی ماشینی به‌وسیله ماشین‌های ترتیب انجام میگیرد؛ د) دوختن. پس از مرتب کردن فرمها، ته فرمهای هر جلد باید به یکدیگر دوخته شود. این کار به دو روش ته‌دوزی و کناره‌دوزی انجام میگیرد. البته کتابهای ارزان قیمت را اساسآ ته‌دوزی نمی‌کنند، بلکه بسیاری از آنها را به کمک ماشین مخصوص، به طریقه ته‌چسب، صحافی میکنند. بعضی اوقات نیز فرمهای یک کتاب را فقط با کوک فلزی می‌دوزند و با چسب به جلد می‌چسبانند. ۲. شکل‌بندی: در شکل‌بندی کتاب نیز چهار عمل صورت میگیرد: الف) کوبیدن. دوختن فرمهای کتاب باعث میشود در محل عطف تورم پیدا شود. برای از بین بردن این تورم فرمها را تحت‌فشار قرار می‌دهند؛ ب) چسب زدن. برای جلوگیری از شل شدن کوک‌ها در روش ته‌دوخت، لایه‌ای از چسب مخصوص بر سطح عطف کتاب می‌کشند؛ ج) لب بریدن. لبه‌های ناهموار فرمهای کتاب را پس از دوختن و کوبیدن با ماشین برش می‌برند تا تمامی نسخه‌های کتاب قطع یکسان پیدا کنند؛ د) گردسازی، پشت‌کوبی، و آستربندی. در این مرحله ابتدا سطح عطف کتاب محدّب میشود، سپس یک تکه پارچه با سریشم به سطح عطف کتاب چسبانده میشود که آن را آستر می‌نامند. در صحافی دستی شیرازه‌ها را به عطف می‌دوزند، ولی در صحافی ماشینی شیرازه‌ها را تنها برای تزیین به دو سر عطف می‌چسبانند. ۳. جلدبندی: جلدبندی شامل سه مرحله است: الف) جلدسازی. معمولا جلد کتابها از مقوا و پارچه یا از کاغذ ضخیم ساخته میشود. برای این کار، ابتدا ورقه‌های بزرگ مقوا را به‌وسیله ماشین برش در اندازه مطلوب بریده، سپس روی پارچه یا کاغذ ضخیمی که سطح درونی آن چسب خورده، چسبانده میشوند و در عین حال باریکه‌هایی از کاغذ ضخیم نیز به‌صورت عطف در فاصله میان هر دو قطعه مقوا بر پارچه زیرین می‌چسبد. سپس لبه‌های اضافی پارچه به طرف توی جلد برگردانده و بر سطح داخلی، دو قطعه مقوا می‌چسبانند؛ ب) چاپ جلد. درج عنوان، نام نویسنده، و دیگر اطلاعات کتابشناختی و بعضی تزیینات روی جلد و عطف کتاب را چاپ جلد می‌نامند. این کار با چاپ به روش عادی و یا به روش طلاکوبی صورت میگیرد. در روش اخیر از حروف مخصوص و یا کلیشه و ورقه‌های نازک طلایی یا رنگی استفاده میشود؛ ج) جلدگذاری. در این مرحله به سطح دو آستر بدرقه کتاب و پارچه مشبک عطف کتاب چسب می‌زنند و فرمهای به هم متصل شده را داخل می‌گذارند و با وارد کردن فشار، عطف فرمها را به عطف جلد، و آستر بدرقه‌ها را به سطح داخلی جلد می‌چسبانند. سپس کتابها را چند ساعت زیر پرس می‌گذارند تا خشک شوند. انواع صحافی: • صحافی نرم • صحافی سخت انواع صحافی نرم: • صحافی شومیز یا ته چسب (گرم- سرد) • صحافی مفتولی انواع صحافی سخت: • صحافی گالینگور • صحافی سلفونی انواع صحافی از چند منظر قابل دسته بندی است که عبارت است از: 1. از نظر اجرا: • دستی یا سنتی: برای آثار هنری و نفیس و آثاری با شمارگان کم • ماشینی یا مدرن : معمولآ برای کتاب های متن الف ) صحافی دستی یا سنتی ؛ در این روش کتابها به وسیلۀ دست شکافته می شود . اگر ورقهای پاره شده ای وجود داشته باشد به وسیلۀ چسب ، و با کاغذ همرنگ کاغذ کتاب وصالی می شود . سپس اوراق ، ته دوزی و یا به اندازۀ سوزن ، اره می شود و با سوزن و نخ، دوخته و پس از آن آستر می گردد . آنگاه پشت دوخته شده سر پشم زده می شود که به هم بچسبد بعد از خشک شدن اضافات سه بره بریده می شود تا کتاب صاف گردد . بعد از آن عطف کتاب و گرد کرده آنگاه زیر پرس بسته و سفت می گردد بعد به اندازه کتاب مقوا را بریده و روی مقوا روکشی از چرم یا جنس دیگری به رنگهای مختلف ، جلد می شود . بعد از جلد شدن ، آستر می گردد و پس از چسباندن آستر به جلد اصلی و خشک شدن آن به وسیله دست ، طلاکوبی می شود . کتابهای خطی به وسیله دست صحافی می شوند. ب ) صحافی ماشینی ؛ در این نوع کتابها به وسیله دستگاههای مخصوصی صحافی می شود که عموماً ویژه کتابهای چاپی می باشند . به این صورت که ابتدا ، کتابها به قسمت ماشین تاکنی حمل می شود ، پس از تاشدن ، داخل خانه¬های ماشین ، چیده می شود و به وسیله فوتکهایی که در ماشین هست ، فرمها تکفیک می شود . بعد روی هم انباشته شده ، در ماشین دیگر قرار می گیرد و ته آن چسب می خورد و جلد می شود. صحافی عطف کتاب عطف کتاب را به صورت ته چسب و با پفراژ و منگنه، و یا به شکل مفتول دوزی و یا ته دوزی صحافی می گردد . 2-از نظر نوع جلد: • جلد سخت ( hard cover – hard bound ): جلد های سخت به جلد کتابخانه ای هم معروفند(library binding ) از این جلد برای کتاب های مرجع و کتاب های قطور استفاده می شود. شامل یک مقوا با پوشش سلفون یا سایر پوشش ها مثل چرم یا پارچه اند. • جلد نرم ( soft cover – soft bound ) : به جلد نرم ، جلد کاغذی( paper back ) یا جلد شومیز هم می گویند. جلد نرم معمولآ کاغذ گلاسه ای با وزن ۲۵۰ گرم است. 3-از نظر روش اتصال: • ته چسب : جلد های کاغذی یا شومیز معمولآ ته چسبند. برای اتصال کاغذ ها به عطف و استحکام آن از چسب استفاده می شود. به همین اساس ازچسب گرم یا سرد استفاده می شود.استحکام و کیفیت چسب گرم بهتر از چسب سرد است. چسب گرم از قطعات چسب جامد پلی وینیل استات( pva ) تشکیل شده که با حرارت دادن ان در مخزن مخصوص به وصرت جامد در می آید . سیستم چسب گرم به دلیل خشک شدن سریع نسبت به دیگر سیتم ها ترجیح داده میشود . هرچند که امکان گرد کردن عطف کتاب شبیه به انچه که در مورد استفاده از چسب سرد صورت می گیرد و جود ندارد . البته ماشین های چسب گرم اخیراً از انعطا پذیری بیشتری بر خوردار شده اند و همان ویژگی های کار با چسب سرد را فراهم می کند و چسب سرد با آب حل می شود و برای خشک کردن آن نیاز به سیتم خشک کن و یا هوای گرم می باشد . نفوذ چسب سرد در بین فرم ها نسبت به چسب گرم بهتر انجام می شود . • ته دوخت : جلدهای سخت در روش ته دوز فرم های چاپ شده از چتد نقطه با نخ به هم دوخته می شود. • مفتولی ( فنری ): در این روش از فنر برای اتصال استفاده می شود. • منگنه: که برای مجلات کم حجم وکتاب های کودکان وجزوات درسی و…… مورد استفاده قرار میگیرد.ته چسب – فرمهای چاپی با چسب های گرم یا سرد به یکدیگر وصل میشوند.ته فنر – معمولا برای تک نسخه ها وشمارگان محدود به کار میروند.ته دوخت – کتابها واثار چاپی پر حجمی را که بخواهند با پوشش ضخیم و پر دوام نگه دارند را ته دوزی میکنند. بسته بندی کتاب پس از چاپ کتاب شما و شرینگ و تسمه کشی آنها در بسته بندی های مخصوص و کارتن های مقاومی به شما تحویل می گردد که این امر کمک شایانی در نگهداری و مراقبت از کتاب ها به شما می کند. همچنین باعث عدم آسیب رسیدن به کتاب در طول مدت نگهداری و ارسال های پستی می شود. ضمنا کمک شایانی در سهولت ارسال و انتقال به کتابفروشی ها و مراکز پخش کتاب می نماید.
